Jak będzie wyglądał odbudowany Pałac Saski w Warszawie?
12 października 2023 r. w samo południe ogłoszono wyniki konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. W międzynarodowym konkursie udział wzięło jedenaście pracowni architektonicznych i konsorcjów. W drugim etapie pięć z nich przedstawiło swoje koncepcje architektoniczne, a dziś w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP) poznaliśmy tę zwycięską.
Pałac Saski – krótka historia
Poprzednikiem Pałacu Saskiego był dwór należący do Tobiasza Morsztyna. Po 1661 roku jego brat i dziedzic, Jan Andrzej Morsztyn, zastąpił dwór barokowym pałacem (Pałac Morsztynów) z charakterystycznymi czterema wieżami.
W 1713 roku pałac zakupił pierwszy z dwóch królów saskich panujących w Polsce – August II. Władca rozpoczął jego rozbudowę. Dokończył ją jego syn, król August III. Na początku XIX w. w Pałacu Saskim mieściło się Liceum Warszawskie, w którym języka francuskiego uczył ojciec Fryderyka Chopina, Mikołaj Chopin, mieszkający wraz z rodziną na terenie Pałacu. Pałac został jeszcze przebudowany w 1842 roku.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w pałacu ulokowano Sztab Generalny Wojska Polskiego. W 1925 roku w arkadzie zwieńczonej kolumnadą, łączącej dwa symetryczne skrzydła budynku, powstał Grób Nieznanego Żołnierza. Pałac nadal znajdował się pomiędzy Ogrodem Saskim na tyłach, a Placem Saskim na przedzie – po śmierci Józefa Piłsudskiego przemianowanym na Plac jego imienia.
Jedną z ciekawszych historii związanych z Pałacem Saskim jest ta związana z Enigmą. W grudniu 1932 roku to w jego murach po raz pierwszy złamano szyfr tej niemieckiej maszyny. Następnie odczytywano go przez kilka lat, aż do momentu przeniesienia w 1937 r. sekcji niemieckiej Biura Szyfrów Sztabu Generalnego do nowej, specjalnie zaprojektowanej kwatery.
W czasie II wojny światowej, po stłumieniu przez Niemców Powstania Warszawskiego w 1944 roku, Pałac Saski został wysadzony przez Niemców w powietrze w ramach planowego niszczenia Warszawy. Ocalały jedynie fragmenty arkad centralnych, w których znajdował się Grób Nieznanego Żołnierza.
Po 1989 roku kilkukrotnie dyskutowano nad odbudową pałacu.
Odbudowa Pałacu Saskiego
WXCA Group sp. z o.o to znana warszawska pracownia. Ze jej strony internetowej wynika, że ma ona już spore doświadczenie w podobnych projektach. Stworzyła m.in. Pawilon Polski na Wystawę światową Expo 2020 w Dubaju. Pracownia była też odpowiedzialna za koncepcję budowy placu Pięciu Rogów w Warszawie oraz za rewitalizację Pola Mokotowskiego.
Projekt autorstwa WXCA sp. z o.o.
Oddanie do użytku gmachów Pałacu Brühla, Pałacu Saskiego i kamienic przy ul. Królewskiej planowane jest w 2030 roku.
red./
źródło: ciekawostkihistoryczne.pl/